مرکز تحقیقات سرطان های قفسه صدری

سرطان قفسه صدری یا سرطان دیواره سینه یک بیماری جدی است که قفسه سینه را تحت تاثیر قرار می دهد.

به طور کلی انواع سرطان های ریه، سرطان های مری، و سرطان های مدیاستینوم ناحیه بین ریه ها، پلور (غشای پوشاننده حفره قفسه سینه) و اطراف ریه ها ( نای، غده تیموس وقلب ) اغلب به عنوان سرطان های قفسه سینه طبقه بندی می شوند. همچنین سرطان قفسه سینه می‌تواند از سرطان‌هایی که در سایر نقاط بدن شروع می‌شوند گسترش یابد .

از نشانه های  معمول سرطان قفسه سینه درد قفسه سینه و به دنبال آن هموپتیزی یا سرفه های مداوم و دردناکی که منجر به خون ریزی می شود را میتوان نام برد  .در اکثر موارد عکس قفسه سینه  خلفی قدامی و جانبی و برونکوسکوپی علت هموپتزی را نشان میدهد و اگر هموپتیزی شدید باشد  بیشتر از 400 سی سی  در 24ساعت) باید فورا بررسی شود .

دیگرعلائم سرطان قفسه سینه شامل  تورم و شکستگی دنده ها ،  ضعف حرکتی ، تورم و بزرگ شدن قفسه سینه ، توده یا برآمدگی در قفسه سینه  و آتروفی عضلانی میشود .

 دلایل ابتلا به سرطان های قفسه صدری شامل عوامل ارثی ، انتخاب سبک زندگی غلط مانند مصرف دخانیات، داشتن سابقه قبلی سرطان، زندگی در مناطق جغرافیایی خاص ، تابش قبلی به قفسه سینه ، افزایش سن می باشد .

روش های تشخیصی سرطان قفسه صدری شامل موارد ذیل میشود:

تست ­های اولیه شامل عکس قفسه­ سینه خلفی قدامی و جانبی و تست­ های آزمایشگاهی شامل CBC و بیوشیمی است.

تست­ های پیشرفته تر شامل کشت خلط، حساسیت، سیتولوژی، ABG و تست عملکردی ریه است. CTاسکن، PET، MRI و مطالعات رادیونوکلید هم زیر مجموعه بررسی های رادیولوژی می­باشد.

همچنین از برونکوسکوپی هم برای بررسی مستقیم راه های هوایی استفاده میشود .

از دیگر روش ها هم میتوان به موارد زیر اشاره نمود :

تست تراکم استخوان

اشعه ایکس قفسه سینه

توموگرافی کامپیوتری

سونوگرافی اندوبرونشیال

سونوگرافی آندوسکوپی

بیوپسی مقطعی یا اکسیزیونال

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی

اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون

درمان تومور های قفسه سینه شامل موارد زیر می باشد:

شیمی درمانی که اغلب قبل یا بعد از جراحی یا درموارد پیشرفته هنگام جراحی استفاده میشود.

  پرتو درمانی که برای کوچک کردن یا از بین بردن سلول های سرطانی کاربرد دارد و همچنین جراحی که شامل برداشتن یک یا چند دنده برای استخراج تومور و بازگرداندن ظاهر طبیعی پس از جراحی است

درمان جراحی براساس علت هموپتزی است. دربیماری خوش­خیم حداقل مقدار ممکن از بافت ریه برداشته می­شود. در موارد بدخیمی که بطور بالقوه درمان­ پذیر است برداشتن قسمت­ های بیشتری از ریه ضرورت پیدا می­کند. برای کنترل هموپتزی تومورهای اندوبرونکیال قسمت ابتدایی راه هوایی میتوانیم از فوتو کواگولاسیون با لیزر YAG استفاده کنیم . ​​​​​​​

از انواع جراحی ها کاهنده ریه است که بیماران مبتلا به آمفیزم شدید و لوب فوقانی با ظرفیت ورزشی کمتر میتوانند آن را به عنوان جایگزینی برای پیوند ریه در نظر بگیرند.

تومورهای سرطانی جداره قفسه سینه  به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشوند تومور های اولیه از اندام هایی که در داخل قفسه سینه  قرار دارد ایجاد میشود و تومور های ثانویه هم  متاستاز را به  دیواره قفسه سینه  و اندام هایی مانند استخوان ها ارسال میکنند .

بعضی تومور ها  از ریه ، جنب ، مدیاستن ، عضله یا بافت سینه منشا میگیرند و به دیواره قفسه سینه گسترش می یابند .

تومور های  بدخیم اولیه جدار قفسه سینه به دو دسته تومور های اولیه استخوان و تومور های اولیه بافت نرم تقسیم میشود که شامل کوندروسارکوما ، رابدومیوسارکوما ، سارکوم یوئینگ ، لیپوسارکوم ، نورو فیبرو سارکوم ،اوستئوژنیک، همانژیوسارکوما، لیومیوسارکوم و لنفوم می باشند .

تومورهای خوش خیم اولیه شامل موارد ذیل است:

استئوکندرم که نیمی از تومورهای استخوانی خوش خیم در قفسه سینه را تشکیل میدهد.

دیسپلازی فیبری که عمدتاً در پشت دنده ظاهر می شود و باعث درد می شود حتی گاهی اوقات می تواند منجر به شکستگی دنده شود.

کندروما که به صورت توده ای به آرامی و بدون درد رشد می کند.

از نظر تظاهرات بالینی برای این گونه تومور ها درد ژنرالیزه که با عنوان درد های موسکولواسکلتال یا نوریت شناخته میشوند وتوده های قابل لمس را میتوان ذکر کرد.همچنین تب لوکوسیستوز و ائوزینوفیلی در بعضی تومور ها ممکن است رخ دهد .

عوارض شایع پس از برداشت ریوی شامل آتلکتازی می باشد که بی دردی کافی و اسپیرومتری تشویقی در جلوگیری از ایجاد آن کمک کننده است . همچنین مخدر های سیستمیک به ویژه (PCA) وبلوک بین دنده ای موضعی هم تا حدود زیادی مفید است.

تومورهای ریوی  بر اساس مراحل مختلف پیشرفت، به دو دسته سرطان ریه سلول کوچک ) SCLC( سرطان ریه سلول غیر کوچک )NSCLC( طبقه بندی شده اند . سرطان ریه سلول کوچک )SCLC( تقریباً 15 درصد از سرطان های ریه را تشکیل می دهد که عمدتاً توسط تنباکو و استعمال دخانیات ایجاد شده و باریک شدن مجاری تنفسی و برونش را به دنبال دارد .

SCLCبسته به وجود متاستاز یا عدم وجود آن به دو مرحله ی محدود  )LS(و مرحله گسترده )ES( طبقه بندی میشود

در LS-SCLC، تومورها در داخل ریه یا غدد لنفاوی مجاور قرار دارند، در حالی که در ES-SCLC، تومورها به اندام های دور مانند قفسه سینه گسترش می یابند .

پس از آن که محل تومور با برونکوسکوپی و ارزیابی­ های تصویربرداری تعیین شد ، قابلیت جراحی آن مشخص می­گردد. اندازه وگسترش تومور تاثیر به سزایی در روند درمان و بهبودی دارد.به همین دلیل میتوانیم طبق سیستمی جامع به نامTNM سرطان را مرحله گذاری کنیم که T:سایز و محل تومور N:محل متاستاز های لنفاوی وM:متاستاز های دوردست را مشخص میکند.

NSCLC  تقریباً 85% از کل سرطان های ریه را تشکیل می دهد که از این مقدار 25% سهم کارسینوم سلول سنگ فرشی (Squamous cell carcinoma) و 15% سهم کارسینوم سلول بزرگ (Large cell carcinoma) و40% سهم آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma) است و شایع ترین نوع NSCLC، آدنوکارسینوم است که به غدد لنفاوی و چندین محل در ریه ها مانند دیواره های لار گسترش می یابد . از طرف دیگر، کارسینوم سلول سنگفرشی در ناحیه مرکزی قفسه سینه  ایجاد می شود و بزرگ می شود و حفره ایجاد می کند . کارسینوم سلول بزرگ که به غدد لنفاوی و مکان های دور گسترش می یابد نوعی می باشد که کمتر رایج است . همچنین  زیرگروه های کارسینوم کیستیک آدنوئید، لنفوم و سارکوم کم تعداد هستند که از غدد بزاقی، گلبول‌های سفید خون (لنفوسیت‌ها) و بافت مزانشیمی (همبند) منشأ می‌گیرند و از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به ریه‌ها گسترش می‌یابند .

به طور کلی، کارسینوم سلول سنگفرشی و آدنوکارسینوم پیش آگهی مطلوب تری نسبت به SCLC دارند و اگر قبل از متاستاز یا گسترش موضعی تشخیص داده شوند، ممکن است با لوبکتومی یا پنومونکتومی درمان شوند.

 از سوی دیگر، SCLC ها از قبل در هنگام تشخیص گسترش می یابند، حتی اگر تومور اولیه کوچک و موضعی به نظر برسد، بنابراین، برداشتن جراحی نمی تواند به عنوان یک راه حل عملی در نظر گرفته شود. حتی با درمان، میانگین بقا از یک سال تجاوز نمی کند و تنها 5 درصد بیماران به مدت 10 سال زنده می مانند .

روند های اپیدمیولوژیک در ایران نشان می‌دهد که کارسینوم سلول سنگفرشی زیرگروه غالب NSCLC در مردان است درحالی که آدنوکارسینوم‌ها زیرگروه اصلی را در زنان تشکیل میدهند.

روش های تشخیصی برای انواع سلول ­های سرطان ریه شامل ارزیابی سیتولوژیک خلط و شستشوی برونشیال، ارزیابی بافت­ شناسی و سیتولوژیک با منشاء تومور که از بیوپسی مستقیم یا از روش ترانس پولموناری به­ دست می ­آید  بیوپسی از طریق برونش یا قفسه ­سینه یا آسپیراسیون می باشد.

سرطان ریه تظاهرات بالینی بشدت متغیری دارد .حدود 25% از بیماران علائم و نشانه هایی نظیر برونکوپولموناری ، متاستاتیک غیر اختصاصی یا غیر متاستاستاتیک و یا خارج ریوی که بیماری پیشرفته را مطرح می سازد را دارند و گروهی دیگر که حدود 5% از بیماران را شامل می شود بدون علامت هستند که در این موارد اغلب ضایعه به­ طور اتفاقی در گرافی  قفسه سینه CXR  که به علت دیگر گرفته شده، کشف می­شود.چون خصوصاً در غیر سیگاری­ ها احتمال آن خیلی کم است .

درمان

تومورهای مرحله I و برخی تومورهای مرحله II را می­توان به­ طور کامل خارج کرد. بهترین درمان بیمارانی که سرطان ریوی اولیه غیر سلول کوچک به­ صورت لوکالیزه دارند، رزکسیون است.رزکسیون آناتومیک برداشت کامل تومور با  باقی گذاشتن نسج کافی ریوی جهت تنفس مؤثر است. رزکسیون ریوی ممکن است یک سگمان (سگمنتکتومی)، یک لوب (لوبکتومی)، یا تمام ریه (پنومونکتومی) را شامل شود. ضایعه پروگزیمال ­تر برای برداشت کامل نیازمند لوبکتومی یا پنومونکتومی است. اما تعداد کمی از بیماران با سرطان ریوی سلول کوچک با جراحی درمان میشوند . درمان اولیه قابل­ قبول برای اکثر بیماران با سرطان ریه سلول کوچک ترکیبی از شیمی ­درمانی و  رادیاسیون موضعی می­باشد.​​​​​​​

از برونکوسکوپی یا بیوپسی سوزنی راه پوستی برای تشخیص کارسینوم برونکوژنیک  و از برونکوسکوپی قابل انعطاف یا سخت جهت رؤیت تومورهای پروگزیمال استفاده می­شود. همچنین بیوپسی مستقیم( استفاده از شستشو و براشینگ) دراکثر بیماران سبب تشخیص قطعی می­گردد. بیماران دارای ضایعات محیطی که توسط اندوسکوپ قابل رؤیت نیستند هم می­تواند تحت بیوپسی برونکوسکوپیک از سگمان مورد نظر با گاید فلوروسکوپ قرار بگیرند.